Uitvoerende Kunstenaars en NORMA

Norma sluit in juli 2014 overeenkomst met Duitse GVL  

Norma (Naburige Rechtenorganisatie voor Musici en Acteurs)heeft in juli 2014 een overeenkomst gesloten met haar Duitse zusterorganisatie GVL (Gesellschaft zur Verwertung von Leistungsschutzrechten). De overeenkomst heeft terugwerkende kracht tot 1 januari 2010. Dit is een goede zaak voor Nederlandse aangesloten uitvoerende kunstenaars, waaronder muzikanten, acteurs, dansers en dirigenten.

Vergroting incasso naburige rechtengelden

Met deze bilaterale overeenkomst zet Norma wederom een belangrijke stap naar vergroting van de incasso voor de belanghebbenden. Wederzijds bindende afspraken met Duitsland zijn van groot belang aangezien er in Duitsland vaak Nederlandse werken worden vertoond, en Nederlandse uitvoerende kunstenaars vaak meewerken aan Duitse producties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan uitzendingen van uitvoeringen van Duitse orkesten met daarin Nederlandse musici of een Nederlandse dirigent op de bok. Of aan Nederlandse acteurs, cabaretiers, zangers en dansers die meewerken aan een Duitse audiovisuele productie.

Voor Duitse uitvoerend kunstenaars die veel met Nederland te maken hebben is dit eveneens een goede ontwikkeling: zij profiteren evenzeer van de overeenkomst die is gesloten tussen Norma en GVL over incasso van naburige rechtengelden en bijbehorende onderlinge uitwisseling van gegevens.

Naburige rechten

Het gaat hier om de incasso van vergoedingen uit naburige rechten. Iedereen die een werk van wetenschap, letterkunde of kunst opvoert, voordraagt of vertolkt is uitvoerend kunstenaar in de zin van de Wet Naburige Rechten. Deze wet beschermt de creatieve inspanningen van uitvoerende kunstenaars (zij hebben een naburig recht op de uitvoering), zoals de Auteurswet de auteurs van de werken zelf beschermd (zij hebben als makers een auteursrecht op hun creatieve voortbrengselen).   

Toestemming van uitvoerende kunstenaars

Dit naburige recht op de uitvoering brengt met zich mee dat toestemming van de uitvoerend kunstenaar nodig is voor het opnemen, kopiëren, exploiteren en openbaar maken (zoals op televisie uitzenden) van die uitvoering. Naburige rechten kunnen door middel van een muziekcontract geheel of gedeeltelijk worden overgedragen, bijvoorbeeld door uitvoerende kunstenaars aan een producent, omroep of mediabedrijf. Vanuit praktisch oogpunt plegen naburige rechten collectief te worden geëxploiteerd. Repartitie geschiedt vervolgens zoveel mogelijk individueel.   

Thuiskopierechten

Norma en Sena zijn organisaties belast met de collectieve exploitatie van naburige rechten. Norma en Sena werken bovendien intensief samen: Norma heeft Sena gemandateerd om de thuiskopie- en leenrecht audiogelden (namens de bij haar aangesloten uitvoerende kunstenaars) te innen en te reparteren. Deze collectieve beheersorganisaties (CBO’s) hebben geen winstoogmerk, en maken zich - naast het innen en verdelen van thuiskopierechten, leenrechten en kabelgelden (met een minimum aan administratiekosten) - sterk voor artiestenvriendelijke wetgeving op dit vlak.

Bevordering en ondersteuning van culturele activiteiten

Ook houden collectieve rechtenorganisaties zich bezig met de bevordering en ondersteuning van culturele activiteiten die gericht zijn op de versteviging van de maatschappelijke positie van uitvoerende kunstenaars, zoals het organiseren van festivals (Eurosonic/Noorderslag, ITs), het participeren in expert groups van koepelorganisaties (SCAPR, AEPO ARTIS), lobbyen bij de Europese Commissie, het voeren van onderhandelingen namens aangesloten uitvoerende kunstenaars (zoals met VODNED), kennisoverdracht aan en professionalisering van acteurs en musici (ITs Business Fair), het aanbieden van de iTunes service en het uitreiken van awards (dansprijs ITs Norma Dance Award, EBU European Jazz Competition).

Artiestenbelangen

Om bovenstaande, artiestenbelangen behartigende zaken te kunnen financieren, waaronder juridische kosten voor het voeren van rechtszaken waarbij Norma partij is, wordt er een klein percentage aan collectief geïnde rechten afgetrokken van de individueel te reparteren gelden. Het bestuur van Norma heeft vastgesteld dat dit bedrag dat ten goede komt aan collectieve doeleinden jaarlijks maximaal 10% mag zijn van de onder rechthebbenden te verdelen vergoedingen.

Zusterorganisaties van Sena en Norma

Zowel Buma/Stemra, Sena als Norma hebben door de jaren heen een uitgebreid netwerk opgebouwd van bilaterale relaties met zusterorganisaties (eveneens collectieve rechtenorganisaties) in andere landen. Dit vergemakkelijkt de onderlinge uitwisseling en repartitie van gelden uit auteursrechten en de daaraan grenzende naburige rechten. Voor de uitwisseling van gegevens maken de zusterorganisaties gebruik van een gezamenlijke database: de International Performers Database (IPD). Om dergelijke praktische zaken nog verder te optimaliseren wordt er ook aan een nieuwe Virtual Recording and Audiovisual Database (VRDB) gewerkt.

Bij MuziekenRecht.nl kunt u terecht voor meer juridisch advies en informatie over de rechtspositie van uitvoerende kunstenaars en naburige rechten in de praktijk.

Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.