Zakelijk gebruik van streamingdienst Spotify

Dit artikel is een bewerking van een Engelstalig interview dat mr. Mauritz Kop recent gaf aan marketingblog Triggerpulling / Sonic Effect Blog inzake instore music.

Mag ik Spotify gebruiken in mijn winkel, kantoor of restaurant?

Nee, dat mag niet in Nederland.

Het gebruik van Spotify als streaming service in een winkel, restaurant, café of kantoor is niet toegestaan. Het probleem is een kwestie van de juiste muzieklicenties. Op muziek rusten namelijk intellectuele eigendomsrechten en voor het gebruik daarvan is toestemming nodig. Dat staat in de Auteurswet. De toestemmingen die er momenteel liggen bieden geen dekking voor legaal gebruik van Spotify op het werk.

Algemene gebruiksvoorwaarden Spotify

Het voor commerciële doeleinden gebruiken van Spotify is nog steeds niet toegestaan in de meeste landen. Artikel 4 van de Algemene Gebruiksvoorwaarden van Spotify geeft duidelijk aan dat de streamingdienst enkel voor persoonlijk gebruik mag worden aangewend, en niet voor zakelijk gebruik. Persoonlijk gebruik betekent thuisgebruik of luisteren op de fiets of onderweg in de trein of tijdens het autorijden. Of op het schoolplein. Zakelijk gebruik betekent het beluisteren van Spotify op het werk, in een restaurant, café, club of winkel. Bovendien geeft artikel 24 van de Spotify legal terms aan dat Zweeds recht van toepassing is op de gebruiksvoorwaarden.

Muzieklicenties met rechteninstanties en major record labels

Het verbod op commercieel gebruik van Spotify is niet zonder reden. Het heeft alles te maken met muzieklicenties of liever, de afwezigheid ervan. Spotify ontbeert een muzieklicentieovereenkomst met de rechteninstanties (collectieve beheersorganisaties zoals Buma/Stemra, PRS for Music en Ascap/BMI) in Nederland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten voor online zakelijk gebruik van de applicatie. Daarbij heeft Spotify geen distributiedeal met de drie major record labels (The Big Three - Sony BMG, Universal Music Group, Warner Music Group) inzake commercieel on demand online muziekgebruik.  

Intellectueel eigendom is verbonden aan territorium

Intellectuele eigendomsrechten zijn territoriale rechten, wat betekent dat hun precieze inhoud, omvang en handhaving overwegend wordt bepaald op een territoriaal niveau. Intellectueel eigendom kan met andere woorden verbonden zijn aan het territorium van een bepaald land. Zo kan er voor het zakelijk gebruik van Spotify in Zweden toestemming zijn, maar in Nederland of Duitsland niet.

Zijn er verschillen tussen Nederland, de Verenigde Staten en Scandinavië?

Ja, er zijn verschillen.

Spotify heeft commerciële muzieklicenties in een groot deel van Scandinavië (Zweden, Noorwegen en Finland. Denemarken volgt waarschijnlijk op korte termijn) bemachtigd. In Zweden is het dus wel mogelijk voor een bar of restaurant om Spotify Zakelijk gebruiken om haar gasten te entertainen. Natuurlijk kan de juiste muziek bijdragen aan de juiste stemming, uw merk versterken en verkoop of productiviteit verhogen. In Finland kun je de hele dag naar Spotify Business luisteren in je kantoor.

Soundtrack your Brand en Spotify Business

Wat is Soundtrack your Brand eigenlijk?

Soundtrack your Brand is een spinoff van Spotify, dat momenteel 2 diensten aanbiedt: Spotify Business en Soundtrack Business. Spotify Business (Zakelijk) is beschikbaar in Zweden, Noorwegen en Finland. Soundtrack Business is beschikbaar in de rest van de wereld, waaronder de Verenigde Staten, waar tot op heden geen muzieklicenties voor commercieel gebruik van Spotify (d.w.z. Spotify Business) bestaan.

On demand streaming platform

Het aanbieden van een on demand streaming platform voor commercieel gebruik vereist specifieke muzieklicenties. Licentiecontracten dienen uitvoeringsrechten, mechanische rechten en masterrechten te beslaan. Hierbij gaat het zowel om auteursrechten (denk in Nederland aan rechtenorganisatie Buma/Stemra) van componisten, tekstschrijvers en uitgeverijen als om naburige rechten van audioproducenten en artiesten (wiens belangen worden behartigd door collectieve beheersorganisaties Sena en Norma).

Voor het verkrijgen van de juiste toestemmingen krijgt u derhalve met een myriade aan partijen te maken.

Waaraan moet een winkel of bar voldoen als men muziek wil draaien?

Vuistregel in Nederland is dat een kantoor of een openbare locatie een dubbele of combinatielicentie van zowel Buma/Stemra en Sena moet afsluiten. Dit heeft betrekking op de relevante auteursrechten en naburige rechten bij het afspelen van muziek in het openbaar, zoals streaming van pop, klassiek, alternatieve, hip hop en dance tracks in een bedrijf. Zonder die licenties mag er geen muziek worden gedraaid.

Deze hoofdregel geldt zowel voor het afspelen van iTunes aankopen, het spelen van CD’s als het gebruik van een streaming service. De noodzaak van een licentie is met andere woorden techniekneutraal.

Licentievergoeding en tarieven voor muziekgebruik

De licentievergoeding en de tarieven voor muziekgebruik zijn afhankelijk van het bedrijfstype en de grootte van het bedrijf, waarbij het aantal werknemers en het aantal vierkante meters relevant zal zijn.

Voor het gebruik van streaming apps: u dient altijd eerst de juridische voorwaarden van de specifieke muziekdienst er op na te slaan. Vraag bij twijfel om juridisch advies van een gespecialiseerde muziekrecht jurist of advocaat.

Is het bij de concurrenten van Spotify anders geregeld. Deezer misschien?

Artikel 1 van de Deezer terms & conditions stelt specifiek dat commercieel gebruik van hun platform niet is toegestaan en dat de gebruiksvoorwaarden slechts op persoonlijk gebruik zien. Hetzelfde geldt voor hun free, premium en elite modellen. Inzake het verbod op zakelijk gebruik bestaat er geen verschil tussen Deezer en Spotify.

Is legaal muziekgebruik beperkt tot professionele leveranciers zoals Mood Media en Soundtrack Your Brand?

Nogmaals, dit hangt af van de reikwijdte van de door partijen afgesloten muzieklicenties. Professionele muziek leveranciers zoals Soundtrack Business en Mood Media bezitten de benodigde licenties om hun diensten aan hun klanten te mogen aanbieden. Als kantoren, restaurants, winkels en cafés de diensten van Soundtrack Business en Mood media gebruiken zijn ze nog steeds niet ontslagen van hun verplichting om bovengenoemde combinatielicentie af te sluiten bij de relevante rechteninstanties in het land waar ze zich bevinden.

Collectieve licenties met muziekleveranciers

In Nederland heeft de NVPI (Beroepsvereniging van de Nederlandse Entertainmentindustrie) collectieve licenties voor achtergrondmuziek in openbare plaatsen afgesloten met muziekleveranciers als Xenox Music & Media, Playmusic, Media Tools, DJ-Matic en The Music Marketeers. Een belangrijk verschil tussen offline achtergrondmuziek en Spotify is de afwezigheid van interactiviteit.

Hoe zit het met de personalized radio service van Pandora Zakelijk?

Een nieuwe personalized radio service voor het bedrijfsleven, waaronder begrepen het MKB en middenstandsbedrijven, is Pandora for Business. Op dit moment is Pandora for Business alleen nog maar beschikbaar in de Verenigde Staten. Het vereist ook een speciale speler.

Het betreft een samenwerking tussen Pandora (dat helaas ook niet beschikbaar is in Europa) en Mood Media. Pandora for Business is er derhalve in geslaagd om de relevante muziekrechten van de verschillende rechthebbenden te clearen. Dat is nogal wat: het gaat hier om een groot aantal kleine en grotere partijen waarmee allemaal een licentiecontract dient te worden afgesloten.

Directe overeenkomsten met de grote platenmaatschappijen

Mood Media sloot directe overeenkomsten met indies, de grote platenmaatschappijen (de major record labels zoals Universal, Warner en Sony BMG), collectieve beheersorganisaties zoals Ascap, Sesac en BMI en de Harry Fox Agency om zodoende hun muziekdienst aan te kunnen bieden aan de zakelijke markt in het grondgebied van de Verenigde Staten. Zover is het met Spotify in Nederland nog niet.